Factors for the Development and Promotion Environment-friendly Tourism Derived from the Model of Environment-friendly Tourism Awarded Koh Mak, Trat Province

Abstract

The objectives of this study were: 1) to investigate the behavior of tourists engaging in environmentally friendly tourism on Koh Mak, Trat Province. 2) to study the components of factors in the development and promotion of environmentally friendly tourism on Koh Mak, Trat Province. 3) to analyze the second-order confirmatory factor of the development and promotion of environmentally friendly tourism on Koh Mak, Trat Province. This study employed a mixed-methods research design. The data collection included qualitative research using in-depth interviews with 25 experts to develop the questionnaire, and quantitative research using a survey method. The questionnaire was administered to 500 Thai tourists, with an overall reliability coefficient of 0.95. Statistical analyses included mean, percentage, standard deviation, and confirmatory factor analysis.The research findings revealed that most tourists were female, held a bachelor's degree, and had an average monthly income of more than 30,000 Baht. Tourists typically traveled during weekends, spent 2-3 days per trip, and incurred expenses between 3,001 and 10,000 Baht per person. The results of the second-order confirmatory factor analysis indicated five components: (1) Low-carbon tourism attractions with a factor loading of 0.99, including the observed variable of using local products to reduce transportation and external resource use (loading = 0.67, R² = 0.45, C.R. = 11.11); (2) Knowledge management with a factor loading of 0.94, including the observed variable of having spaces for knowledge exchange activities between tourists and operators (loading = 0.64); (3) Tourism experience with a factor loading of 0.92, including the observed variable of gaining sustainable and environmentally responsible experiences from leisure and tourism (loading = 0.67, R² = 0.45, C.R. = 11.22); (4) Stakeholder participation with a factor loading of 0.90, including the observed variable of community participation in organizing environmentally friendly tourist reception activities (loading = 0.66); and (5) Environmental management with a factor loading of 0.74, including the observed variable of enforcing regulations to control waste discharge from tourism businesses in Koh Mak (loading = 0.62). All components were statistically significant at the 0.001 level. The model fit assessment of the factors for the development and promotion of environmentally friendly tourism in Koh Mak showed a good fit with empirical data, with a chi-square probability level of 0.154, relative chi-square of 1.734, goodness of fit index of 0.908, and root mean square error of approximation of 0.045, indicating that the developed model effectively explains the factors for the development and promotion of environmentally friendly tourism and aligns with the empirical data.

การวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวในการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เกาะหมาก จังหวัดตราด 2) เพื่อศึกษาองค์ประกอบของปัจจัยของการพัฒนาและส่งเสริมการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เกาะหมาก จังหวัดตราด และ 3) เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสองของในการพัฒนาและส่งเสริมการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เกาะหมาก จังหวัดตราด การศึกษาครั้งนี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสม โดยข้อมูลในการทำวิจัยครั้งนี้ประกอบไปด้วย การวิจัยเชิงคุณภาพด้วยเทคนิคการสัมภาษณ์เชิงลึก โดยทำการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้เชี่ยวชาญ 25 ท่านเพื่อนำมาสร้างเป็นแบบสอบถาม และการวิจัยเชิงปริมาณด้วยเทคนิคการสำรวจด้วยแบบสอบถามจากนักท่องเที่ยวชาวไทย จำนวน 500 คน แบบสอบถามมีค่าความเชื่อมั่นโดยภาพรวม 0.95 สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันผลการวิจัยพบว่า นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง การศึกษาระดับปริญญาตรีและมีรายได้เฉลี่ยต่อเดือนมากกว่า 30,000 บาท นักท่องเที่ยวมีพฤติกรรมการท่องเที่ยวในช่วงวันหยุดสุดสัปาดห์ ใช้เวลาในการท่องเที่ยว 2-3 วัน และมีค่าใช้จ่ายอยู่ในช่วง 3,001 ถึง 10,000 บาทต่อคน และผลการศึกษาองค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสอง 5 องค์ประกอบ ได้แก่ องค์ประกอบที่ 1 แหล่งท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำ มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบเท่ากับ 0.99 โดยมีตัวแปรเชิงสังเกต ได้แก่ การใช้ผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นเพื่อลดการขนส่งและการใช้ทรัพยากรจากภายนอกพื้นที่ท่องเที่ยว (ค่าน้ำหนัก 0.67, R2 =0.45, C.R. 11.11) องค์ประกอบที่ 2 การจัดการความรู้ มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบเท่ากับ 0.94 โดยมีตัวแปรเชิงสังเกต ได้แก่ การมีพื้นที่สำหรับการจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างนักท่องเที่ยวและผู้ประกอบการ (ค่าน้ำหนัก 0.64) องค์ประกอบที่ 3 ประสบการณ์ท่องเที่ยว มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบเท่ากับ 0.92 โดยมีตัวแปรเชิงสังเกต ได้แก่ การได้รับประสบการณ์การท่องเที่ยวที่ยั่งยืนและรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมจากการพักผ่อนและท่องเที่ยวในพื้นที่ (ค่าน้ำหนัก 0.67, R2 =0.45, C.R. 11.22) องค์ประกอบที่ 4 การมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน ค่าน้ำหนักองค์ประกอบเท่ากับ 0.90 โดยมีตัวแปรเชิงสังเกต ได้แก่ การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดกิจกรรมต้อนรับนักท่องเที่ยวอย่างเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม (ค่าน้ำหนัก 0.66) และองค์ประกอบที่ 5 การจัดการสิ่งแวดล้อม มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบเท่ากับ 0.74 โดยมีตัวแปรเชิงสังเกต ได้แก่ การออกกฎระเบียบเพื่อควบคุมการปล่อยของเสียจากธุรกิจท่องเที่ยวในพื้นที่เกาะหมาก (ค่าน้ำหนัก 0.62) ทุกองค์ประกอบมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.001 ตรวจสอบความสอดคล้องของตัวแบบปัจจัยการพัฒนาและส่งเสริมการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมของเกาะหมาก จังหวัดตราด และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสองที่พัฒนาขึ้น พบว่า ผ่านเกณฑ์การประเมินมีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ โดยมีค่าระดับความน่าจะเป็นของไคสแควร์เท่ากับ 0.154 ค่าไคสแควร์สัมพัทธ์เท่ากับ 1.734 ค่าดัชนีวัดระดับความสอดคล้องเท่ากับ 0.908 และค่าดัชนีรากของค่าเฉลี่ยกำลังสองของการประมาณค่าความคลาดเคลื่อนเท่ากับ 0.045 แสดงให้เห็นว่าตัวแบบปัจจัยการพัฒนาและส่งเสริมการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมของเกาะหมาก จังหวัดตราดที่พัฒนาขึ้นสามารถนำมาอธิบายปัจจัยการพัฒนาและการส่งเสริมการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมได้ และมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์