Legal problems and approaches relating to online arbitration of the Office of the Insurance Commission

Abstract

This study examines legal challenges and practical obstacles to implementing online arbitration in Thailand’s insurance sector, with a focus on the Office of Insurance Commission (OIC). Using a mixed-methods approach—document analysis and in-depth interviews with policyholders, OIC personnel, arbitration experts, and OIC arbitrators—the research explores key issues such as jurisdiction, arbitrator selection, impartiality, and delays in rulings. It also compares Thailand’s system with the Singapore International Arbitration Centre (SIAC).

Findings indicate that although online arbitration offers convenience and cost savings, it faces technological limitations, low user awareness, and transparency concerns. Legally, the absence of clear regulations creates uncertainty and risks award annulment. Compared to SIAC, Thailand lacks regulatory clarity, digital integration, and effective support systems. The study recommends five areas for development: (1) Policy–enact legal frameworks promoting digital justice; (2) Practice–improve infrastructure and user training; (3) Academic–support evidence-based research; (4) Integration–enhance agency collaboration and hybrid dispute mechanisms; and (5) Legal and Technical–update laws and digital platforms to meet international standards for a more modern, transparent, and accessible arbitration process.

งานวิจัยนี้ มุ่งเน้นศึกษาสภาพปัญหาทางกฎหมายและอุปสรรคที่เกิดขึ้นในการนำแนวทางอนุญาโตตุลาการออนไลน์มาใช้ในธุรกิจประกันภัยไทย โดยเฉพาะในบริบทของสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) ใช้วิธีการศึกษาผสมผสานระหว่างการวิเคราะห์เอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ประกอบด้วย ประชาชนผู้ใช้บริการกระบวนการอนุญาโตตุลาการ บุคลากร ตลอดจนผู้ทรงคุณวุฒิที่เกี่ยวข้องกับอนุญาโตตุลาการ และอนุญาโตตุลาการของ คปภ. เพื่อสืบสวนปัญหาทั้งในแง่ข้อเท็จจริงและข้อกฎหมาย เช่น ปัญหา เขตอำนาจศาล การเลือกตั้งอนุญาโตตุลาการ คุณสมบัติและความเป็นกลางของอนุญาโตตุลาการ รวมถึงปัญหาด้านระยะเวลาในการออกคำชี้ขาด ร่วมทั้งการเปรียบเทียบกับศูนย์อนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศสิงคโปร์ (Singapore International Arbitration Centre: SIAC)

ผลการศึกษา พบว่า ระบบออนไลน์มีข้อดีด้านความสะดวกและประหยัด แต่ยังประสบปัญหาโครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยี ความไม่เข้าใจของผู้ใช้ และความกังวลเรื่องความโปร่งใส ขณะที่ด้านกฎหมายยังขาดกฎระเบียบรองรับอย่างชัดเจน เสี่ยงต่อการเพิกถอนคำชี้ขาดและไม่สอดคล้องกับหน่วยงานอื่น เมื่อเทียบกับ SIAC พบว่า ระบบไทย ยังด้อยกว่าทั้งด้านกฎเกณฑ์ การใช้เทคโนโลยี และกลไกสนับสนุน ผู้วิจัยจึงได้เสนอแนวทางพัฒนา 5 ด้าน ได้แก่ (1) เชิงนโยบาย กำหนดกฎหมายส่งเสริมเทคโนโลยีอย่างเท่าเทียม ปลอดภัย และคุ้มครองข้อมูล (2) เชิงปฏิบัติ พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและฝึกอบรมผู้ใช้งาน (3) เชิงวิชาการ สนับสนุนงานวิจัยและข้อมูลเชิงประจักษ์ (4) เชิงบูรณาการ สร้างความร่วมมือระหว่างหน่วยงานและนำกลไกระงับข้อพิพาทแบบผสมมาใช้ (5) เชิงกฎหมายและเทคนิค ปรับปรุงกฎหมายและแพลตฟอร์มดิจิทัลให้มีประสิทธิภาพ สอดคล้องมาตรฐานสากล เพื่อยกระดับกระบวนการอนุญาโตตุลาการ ให้ทันสมัย โปร่งใส และเข้าถึงได้มากขึ้น