SOLID WASTE MANAGEMENT MODEL WITH PARTICIPATIONPASAK COMMUNITY, SRI TOY SUB-DISTRICT,MAE JAI DISTRICT, PHAYAO PROVINCE

Abstract

This action research aimed to study a community-based participatory solid waste management model in Pasak, Sri Thoi Subdistrict, Mae Chai District, Phayao Province. The study was divided into 2 phases: 1) Pre-research phase by studying concepts and theories related to solid waste management, surveying and analyzing solid waste management problems in terms of knowledge, behavior, and participation from 90 household representatives to provide data for analyzing the community situation, and 2) Research implementation phase according to Kemmis & McTaggart cycle. The target groups were householders or representatives of households, village committees, communities, and officers responsible for environmental management. Both quantitative and qualitative data were collected. Quantitative data were analyzed using descriptive statistics and Paired sample t-test. Qualitative data were analyzed using content analysis. The results of the study found that people had low to moderate levels of knowledge, behavior, and participation. Therefore, a problem-solving plan was developed which consisted of participation in 3 main activities: 1) Creative Pasak, Knowing and Participating in Waste Management 2) Organic Waste Miracle and 3) Pasak Sorting. After the implementation, the knowledge level increased from a mean of 8.87 (S.D. = 1.89) to 12.45 (S.D. = 1.67), waste separation behavior increased from a mean of 34.04 (S.D. = 5.65) to 42.76 (S.D. = 4.92) and the participation level increased from a mean of 15.92 (S.D. = 4.87) to 20.77 (S.D. = 3.90), which were statistically significant (p < 0.01). In conclusion, the developed community participatory waste management model of Pasak resulted in people having better knowledge and behavior, as well as promoting environmental sustainability and effective waste management in the community.

การวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการจัดการมูลฝอยแบบมีส่วนร่วมชุมชนป่าสัก ตำบลศรีถ้อย อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา แบ่งการศึกษาเป็น 2 ระยะ คือ 1) ระยะก่อนการวิจัย โดยการศึกษาแนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการจัดการมูลฝอย สำรวจและวิเคราะห์ปัญหาการจัดการมูลฝอยด้านความรู้ พฤติกรรม และ การมีส่วนร่วมจาก 90 ตัวแทนครัวเรือน เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการวิเคราะห์สภาพการณ์ของชุมชน และ 2) ระยะดำเนินการวิจัยตามวงจรของ Kemmis & McTaggart กลุ่มเป้าหมาย คือ เจ้าบ้านหรือตัวแทนเจ้าบ้าน คณะกรรมการหมู่บ้านชุมชน และเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบด้านการจัดการสิ่งแวดล้อม เก็บรวบรวมข้อมูลทั้งเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และ Paired sample t-test วิเคราะห์ข้อมูล เชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า ประชาชนมีความรู้ พฤติกรรม และการมีส่วนร่วมในระดับต่ำ ถึงปานกลาง จึงทำแผนแก้ปัญหาซึ่งประกอบด้วยการมีส่วนร่วมใน 3 กิจกรรมหลักคือ 1) ป่าสักสร้างสรรค์ รู้ร่วมจัดการมูลฝอย 2) มหัศจรรย์มูลฝอยอินทรีย์ และ 3) ป่าสักคัดแยกหลังดำเนินการส่งผลให้ระดับความรู้เพิ่มขึ้น จากค่าเฉลี่ย 8.87 (S.D. = 1.89) เป็น 12.45 (S.D. = 1.67) พฤติกรรมการคัดแยกขยะเพิ่มขึ้น จากค่าเฉลี่ย 34.04 (S.D. = 5.65) เป็น 42.76 (S.D. = 4.92) และระดับการมีส่วนร่วมเพิ่มขึ้นจากค่าเฉลี่ย 15.92 (S.D. = 4.87) เป็น 20.77 (S.D. = 3.90) ซึ่งแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.01) สรุปได้ว่า รูปแบบการจัดการมูลฝอย แบบมีส่วนร่วมของชุมชนป่าสักที่พัฒนาขึ้น ส่งผลให้ประชาชนมีความรู้และพฤติกรรมที่ดีขึ้น รวมถึงส่งเสริม ความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อมและการบริหารจัดการขยะของชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ